Inleiding
Algemeen
In 2017 heeft de provincie gronden aangekocht en verkocht voor de beleidsdoelen van Plattelandsontwikkeling en Wegen en Vaarwegen. Deze transacties hebben geen verstorende werking op de grondmarkt gehad en er is geen staatssteun verleend. Zowel de aan- en verkoop als ruiling van gronden zijn gerealiseerd na onafhankelijke taxaties en op vrijwillige basis.
Wat hebben we bereikt?
Nota grondbeleid
In 2016 is de nota Grondbeleid vastgesteld. De nota schetst welke middelen, instrumenten en strategieën worden ingezet, zodat de ruimtelijke en maatschappelijke beleidsdoelen ondersteund, gefaciliteerd en gerealiseerd kunnen worden.
In 2017 is een beleidsverkenning uitgevoerd naar de mogelijkheid en wenselijkheid om grondposities in te nemen in stedelijke ruimtelijke processen en in de vrijetijdseconomie. De eerste bevindingen van deze verkenning zijn op 31 mei 2017 in een statenbijeenkomst besproken, met als uitkomst dat GS is gevraagd om met nadere voorstellen voor de inzet van grondbeleid te komen. Provinciale Staten worden hierover in 2018 nader geïnformeerd.
Programma Natuurlijk Platteland
In het afgelopen jaar is 347 hectare aangekocht voor de realisatie van het Programma Natuurlijk Platteland, dat zijn zowel aankopen binnen de begrenzing van het Natuur Netwerk Nederland (NNN) als gronden daarbuiten die ingezet worden als ruilgrond.
Uitgangspunt voor 2017 was de realisatie van 126 ha aankoop NNN, de realisatie per 31 december 2017 is 95 ha, daarnaast is voor 60 ha ‘harde’ transacties vastgelegd met een geplande leverdatum in de eerste helft 2018.
Ruilgronden worden gekocht met het oog om een alternatief te kunnen bieden aan boeren die hun bedrijf uitvoeren binnen de begrensde NNN. Met de ruilgronden wordt dus het gebiedsproces bespoedigd, terwijl tegelijkertijd de landbouwstructuur van het gebied wordt verbeterd. Er is 252 ha ruilgrond verworven in 2017. Dat is minder dan verwacht (380 ha); de belangrijkste reden is de krapte op de grondmarkt. Er is 78 ha grond geruild naar binnen het NNN.
Het PNP dekt de lasten van de waardedaling van grond als gevolg van de wijziging van de bestemming van landbouw naar natuurgrond. Bij aankopen binnen het NNN is dat 85% van de aanschafwaarde. Wij gaan ervan uit dat de overige 15% de gemiddelde natuurwaarde vertegenwoordigd waartegen de percelen kunnen worden verkocht aan de eindbeheerder van het natuurgebied. De gronden binnen het NNN zijn voor deze waarde op de provinciale balans geplaatst. De lasten (waardedaling) worden verantwoord bij beleidsopgave 7.2.
Opbrengsten van verkopen worden alleen voor het verschil met de boekwaarde als bate verantwoord in het PNP (beleidsopgave 7.2). De boekwinst bij grondverkopen bedroeg in 2017 € 5.71.504,-.
Drentse Maat
In 2017 zijn er geen mutaties geweest met als financiering de Drentse Maat. Per 31 december 2017 werd 115 hectare gefinancierd door de Drentse Maat. Uitgangspunt in het nieuwe grondbeleid is alle gronden op een identieke methode te financieren, daarom wordt in 2018 de portefeuille grond gefinancierd uit de Drentse maat opgenomen in het Investeringskrediet grondbezit Programma Natuurlijk Platteland.
Investeringskrediet grondbezit Programma Natuurlijk Platteland
In de nota “Grondbeleid volgens provincie Drenthe 2016-2021” is vastgelegd dat de provincie beschikt over een investeringskrediet voor het aanhouden van een strategische (ruil)grondvoorraad die ingezet kan worden voor aangewezen provinciale doelen. De maximale hoogte van het investeringskrediet, c.q. de waarde van de strategische grondvoorraad voor het PNP is in eerste instantie vastgesteld op €10 miljoen. Op 9 april 2017 hebben de staten besloten het investeringskrediet grondbezit voor het PNP op te hogen van naar €38 miljoen.
Het grondbezit is tegen aanschafwaarde of lagere marktwaarde op de provinciale balans geplaatst. Als geen sprake is van directe doelrealisatie, dus als het om grond gaat die niet binnen het NNN ligt, wordt het bezit op de balans geplaatst en niet als last in beleidsopgave 7.2 verantwoord. Als er wel sprake is van doelrealisatie, de gronden binnen het NNN, dan wordt het bezit voor 15% van de agrarische aanschafwaarde op de balans gezet en 85% wordt als last in beleidsopgave 7.2 verantwoord.
Aan en verkoop grond , afboeking tlv. budget verwerving en opname waarde op de balans. | |||||||
Doelst. 7.2.07 | Doelst 7.2.07 | Mat. vaste activa | Mat. vaste activa | ||||
Hectares | Bruto aan- | (Waarde daling) | (Boekwinst) | Mutatie voorraad | Mutatie voorraad | Voorraad grond | |
Voorraad | & verkopen | Lasten | Baten | Binnen NNN | Buiten NNN | Boekwaarde | |
Voorraad ruilgrond | 1.090 | 8.071.407 | |||||
Voorraad NNN grond | 957 | 1.204.431 | |||||
Saldo 31-12-2016 | 2.047 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 9.275.838 |
Mutatie 2017: | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Aankoop ruilgrond | 252 | 12.741.223 | 633.417 | 0 | 0 | 12.107.806 | 12.107.806 |
Aankoop NNN | 95 | 4.893.408 | 3.707.945 | 0 | 1.185.463 | 0 | 1.185.463 |
Verkopen ruilgrond | -78 | -5.095.164 | 75.795 | -5.058.018 | 0 | -112.941 | -112.941 |
Verkopen NNN | -218 | -882.178 | 4.265 | -513.486 | -372.957 | 0 | -372.957 |
Mutatatie 2017 | 51 | 11.657.289 | 4.421.422 | -5.571.504 | 812.506 | 11.994.865 | 12.807.371 |
Saldo per 31-12-2016 | 2.098 | 11.657.289 | 4.421.422 | -5.571.504 | 812.506 | 11.994.865 | 22.083.209 |
Voorraad ruilgrond | 1.250 | 0 | 0 | 0 | 0 | 20.066.272 | |
Voorraad NNN grond | 848 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.016.937 |
Totaal | 2.098 | 0 | 0 | 0 | 0 | (Max 38 miljoen) | 22.083.209 |
Infrastructuur
In 2017 zijn de volgende grond aan- en verkopen ten behoeve van infrastructurele projecten gerealiseerd. De lasten en baten zijn ten laste van de desbetreffende projecten verantwoord
Project | Aangekochte oppervlakte in ha | |
Aansluiting N391 N366 | 0.10.57 | tracé grond |
Aansluiting Exloo N34 | 0.86.95 | Weg berm |
Aansluiting Odoorn Noord N34 | 11.61.30 | Ruilgrond (bos) |
Tunnel Brunlaan N372 | 0.11.47 | tracé grond |
Aansluiting Klooster N34 | 0.21.16 | tracé grond |
Aansluiting Klijndijk N34 | 3.84.20 | tracé grond |
Verbreding N34 | 3.63.02 | tracé grond |
Totaal | 20.38.67 |
Project locatie | Verkocht oppervlakte | |
Aansluiting N391 N366 | 1.26.58 | ruilgrond |
N856 trafostation Enexis | 0.00.34 | Grond |
Aansluiting Klijndijk | 0.61.54 | Ruilgrond |
Aansluiting Exloo | 8.50.31 | Weg berm |
A28 N34 | 0.56.97 | Berm |
Vaart 151 Gasselternijveen | 0.14.25 | Bouwkavel |
Glasvezelhuisje Zuidvelde | 0.00.20 | Berm |
Totaal | 11.10.19 |