Ruimtelijk Drenthe

    Programma's

    Omschrijving

    In de begroting 2017 schreven we over dit speerpunt:

    Wij maken ons sterk voor het bieden van ruimte voor ondernemen, wonen, werken en recreëren. Met aandacht voor ruimtelijke kwaliteit zetten we in op meer economisch ruimtegebruik en faciliteren wij initiatieven van gemeenten en ontwikkelaars, die bijdragen aan een aantrekkelijk en gevarieerd vestigingsklimaat voor wonen en werken. Leegstand en herontwikkeling pakken wij op een creatieve wijze aan voor een leefbaar Drenthe om hiermee de economische en duurzame ontwikkeling te stimuleren.

    Met het Binnenstadfonds en het Herstructureringsfonds, stimuleren en ondersteunen wij concrete en realistische plannen van gemeenten en ontwikkelaars. Het Binnenstadfonds is gericht op de aanpak van de leegstand en het functieverlies van de binnensteden (kernwinkelgebied). Hierbij kunnen woon- en cultuurfuncties een oplossing bieden. Doel van het Herstructureringsfonds is om haperende vastgoed- en/of gebiedsontwikkelingen op gang te brengen, waarbij gestuurd wordt op een blijvende ruimtelijke kwaliteit. Het fonds dient verpauperde situaties om te vormen tot projecten die voor onze inwoners de kwaliteit van dorpen en landelijk gebied in Drenthe versterken.

    Wij starten met de uitvoering van het asbestvrij maken van alle daken in Drenthe, hiervoor ontwikkelen wij een instrument in samenwerking met gemeenten en marktpartijen.

    Samen met uw Staten en stakeholders werken wij dit jaar aan een ontwerp omgevingsvisie met ruimte voor ondernemerschap en nieuwe initiatieven. Energielandschappen, vrijetijdseconomie en de kwaliteit van de stedelijke centra hebben daarbij onze bijzondere aandacht.

    Wij voeren de Retailagenda uit, actualiseren de regionale woningbouwopgave en werken aan de implementatie van de Omgevingswet. In het kader van de nieuwe Omgevingswet voeren wij samen met gemeenten en andere belanghebbenden pilots uit om te verkennen welke regelruimte wij extra kunnen bieden. Met gemeenten en andere partners werken we aan een nieuwe visie op wonen. Daarin krijgen starters op de woningmarkt bijzondere aandacht en leggen we een relatie met het nog te ontwikkelen Binnenstadfonds.

    Water
    We voeren projecten uit gericht op voldoende zoet water van een goede kwaliteit. Naast aandacht voor het realiseren van de  gewenste waterkwaliteit, verbeteren we ook de zoetwatervoorziening voor de landbouw. De integratie van de Kaderrichtlijn Water met de realisatie van natuur in het Programma Natuurlijk Platteland zetten wij voort.
    Energie neutraal Drenthe
    In 2050 willen wij dat de provincie Drenthe energieneutraal is. Om deze doelstelling te halen moeten we het huidige tempo van de transitie versnellen. Het realiseren van de energietransitie is een ingrijpende opgave, maar biedt de Drentse samenleving ook economische en ruimtelijke kansen. Onze inzet voor het stimuleren van schone energie en minder energiegebruik staan beschreven in de Energieagenda 2016-2020. Met de uitvoering van het actieplan Energie neutraal wonen willen we het voor de Drentse huishoudens mogelijk maken om te leven zonder energierekening. In het kader van de expeditie energieneutraal wonen zetten wij in 2017 in op onder andere zeer aantrekkelijke financieringen en het combineren van stimuleringsfondsen voor specifieke doelgroepen. Ook leveren wij in 2017 de bouwsteen energielandschappen op voor de actualisatie van onze omgevingsvisie.

    Tot slot hebben wij op grond van de nieuwe Mijnbouwwet een grotere rol gekregen bij de advisering van de Minister van Economische Zaken. In het belang van onze inwoners en onze omgeving zullen wij voorgenomen activiteiten in de diepe ondergrond nauwgezet volgen en hoge prioriteit geven aan de advisering daarover.

    Speerpunt 4: Ruimtelijk Drenthe, verantwoording bij de jaarrekening.

    Mijnbouw
    Vanuit onze nieuwe adviesrol op grond van de Mijnbouwwet hebben wij in 2017 op alle adviesaanvragen een reactie gegeven. Dit heeft geleid tot 7 adviezen over winnings- en opslagplannen aan de Minister van Economische Zaken; in enkele gevallen is ook een zienswijze ingediend. Daarnaast hebben wij de minister verzocht te zorgen voor onafhankelijke schadeafhandeling en rechtsgelijkheid voor alle door mijnbouwschade getroffen burgers. Naar verwachting volgt hieruit in 2018 een eerste proef met onafhankelijke schadeafhandeling voor een deel van de aardbevingsschade in Zuidlaren. Ook hierbij adviseren wij. We verwachten begin 2018 hier een uitspraak over van EZK. Wij adviseerden dat de Technische Commissie bodembeving als onafhankelijke commissie uitspraak doet over de schademeldingen.
    In het kader van de gaswinning De Wijk Fase 2 hebben wij opdracht gegeven voor een studie naar de potentiële gevolgen voor de waterhuishouding door deze winning.  Ter ondersteuning van onze advisering zijn een intern provinciaal kernteam Mijnbouw en een extern kennis(uitwisselings)netwerk Mijnbouw met de Drentse gemeenten en waterschappen opgezet. Ook met de provincies Groningen, Friesland en Overijssel is overleg over mijnbouwzaken.

    Asbestdaken
    We zijn gestart met het proces waarin we eigenaren van panden met asbestdaken stimuleren te beginnen met vervanging. Eén van de instrumenten die de versnelling op gang moet brengen is de eind 2017 geïntroduceerde  Asbestregeling Drenthe. Daarmee staat Drenthe landelijk in de aandacht. De samenwerking met gemeenten is geformaliseerd met een projectgroep en in het kader van de samenwerking is een start gemaakt met het opstellen van een plan van aanpak waarover in 2018 gemeentelijke besluitvorming plaatsvindt. Er is gewerkt aan een campagne om burgers bewust te maken van de plicht om voor 2024 asbestdaken te verwijderen. In 2018 krijgt dit gestalte vanuit het Drents Energieloket. Voor de aanpak van het asbestdakenverbod heeft het ministerie van IenM in 2016 een samenwerkingsverband opgericht dat gestalte heeft gekregen in het Programmabureau Versnellingsaanpak asbestdaken sanering. Aan het Programmabureau zijn ambassadeurs verbonden. Mede omdat Drenthe zich op de kaart (heeft ge)zet met de Asbestregeling Drenthe is de uitnodiging van de staatssecretaris van IenM gekomen zitting te nemen in het ambassadeursoverleg asbest. Vanaf november 2017 is gedeputeerde Stelpstra als ambassadeur toegetreden.


    Tijdens de Talkshow Let’s Retail zijn de resultaten van de Retailagenda 2017 gepresenteerd.

    Ruimtelijk Drenthe
    In het kader van onze wettelijke taak planadvisering hebben we ruimte geboden voor initiatieven van gemeenten en ontwikkelaars. Met onze ontwerpende benadering geven we ruimte aan ontwikkelingen met behoud van kwaliteit. Deze werkwijze om met combinaties van opgaven tot oplossingen te komen, heeft een plek gekregen in de revisie omgevingsvisie.
    Met het Binnenstadsfonds stimuleren en ondersteunen we concrete en realistische plannen van, uiteindelijk, 7 gemeenten om zodoende de binnensteden aan te passen voor hedendaagse en toekomstige behoeften van de gebruikers. Deze aanpak draagt bij aan de met de Retailagenda beoogde terugdringing van het aantal m2 winkel vloeroppervlak en leefbare binnensteden voor wonen en werken.

    Met het Herstructureringsfonds Ruimtelijke Kwaliteit stimuleren wij ontwikkelingen die ruimtelijke kwaliteit toevoegen in de gebouwde omgeving op basis van cofinanciering. Het gaat niet alleen om het opknappen van panden, maar ook om het verbeteren van de omgeving. Zowel publieke als private partijen kunnen aanvragen indienen voor een bijdrage. Naast ruimtelijke kwaliteit worden ook de integrale thema’s duurzaamheid en leefbaarheid meegewogen bij de besluitvorming

    In het kader van de Revisie van de Omgevingsvisie zijn er beleidsverkenningen gedaan voor energielandschappen, sterke steden en vrijetijdseconomie. Ook is een analyse van de woningmarkt gemaakt, met aandacht voor specifieke woonwensen, dit als opmaat voor Strategisch Woningbeleid. Op al deze verkenningen is integrale inbreng geleverd door de partners.
    De datum voor het inwerking treden van de Omgevingswet is uitgesteld naar 2021. Samen met gemeenten, waterschappen en andere partners werken we aan de implementatie hiervan.

    Water
    We hebben een goede start gemaakt met het faciliteren van de uitvoering van projecten voor een betere waterkwaliteit en zoetwatervoorziening van de landbouw. Vanuit het Deltaprogramma Agrarisch Waterbeheer en Europese Plattelandsontwikkelingsprogramma zijn bijvoorbeeld subsidies verstrekt voor maatregelen die erfafspoeling tegengaan.

    We hebben een nieuwe start gemaakt met beekdalprojecten gericht op klimaatbestendige inrichting in combinatie met landbouwfunctie. De aanpak kenmerkt zich door maatwerk per beekdal, is gericht op het ontwikkelen van draagvlak in het gebied en sluit zoveel mogelijk aan bij lopende gebiedsprocessen. Een voorbeeld is het project Drostendiep van het waterschap Vechtstromen waar samen met de streek gewerkt wordt aan oplossingen voor de landbouw, natuur en waterberging.

    Energieneutraal Drenthe
    Er is sprake van een groeiend besef dat we van bewust zijn naar bewust doen moeten overschakelen. Bewoners, bedrijven en instellingen namen in 2017 de energiehuishouding steeds meer in eigen hand. Bewoners kopen (collectief) zonnepanelen in, maken de huizen in hun wijk energieneutraal en lokale energiecoöperaties schieten als paddenstoelen uit de grond.
    Wij hebben in samenwerking met de RUD bij 34 openbare zwembaden via stimulering en toezicht bevorderd dat deze baden verder gaan met energiebesparing. Verder bieden we het MKB energiescans, advisering en begeleiding om vergaande energiebesparende maatregelen te nemen. Met de energie-intensieve industrieën in Drenthe maken we plannen hoe zij sneller, meer energie kunnen besparen. De expeditie energieneutraal wonen is goed op weg in gezamenlijkheid met vele partners in het veld. Sinds 2017 doen alle Drentse gemeenten mee aan de landelijke Duurzame Huizenroute. Door de inzet van de Expeditie zit de provincie in de top 3 van het aantal deelnemende huizen. Tijdens de open dagen in november bezochten meer dan 700 bezoekers deze huizen.
    Het Nationaal Energie Bespaarfonds Drenthe is in 2017 gestart. Het is een groot succes. Van de 500 aanvragen zijn er 371 leningen toegekend voor een gemiddeld bedrag van €12.867 per aanvraag. Tevens is het Waarborgfonds VvE Ellen opgericht, een uniek concept in Nederland waarbij de Vereniging van Eigenaren (VvE) een lening aangaat gericht op energiebesparing).
    Om duurzame initiatieven te ondersteunen is samen met het NMF Drenthe, de Drentse KEI, SEN, Buurkracht en de Hanze hogeschool de Energiewerkplaats opgericht. Om de initiatieven financieel te ondersteunen is er een aparte regeling hiervoor opgesteld. Om woningeigenaren en huurders bewust te maken over de mogelijkheden van energiebesparing zijn het afgelopen jaar 40 energiecoaches opgeleid. Tot slot zijn 6 Drentse Green Deals of Groene Energie Afspraken gemaakt.


    Gedeputeerde Tjisse Stelpstra op bezoek tijdens de Duurzame huizenroute

    Successen

    - Het Binnenstadfonds is succesvol uitgerold, van de zeven deelnemende gemeenten hebben al drie gemeenten een beschikking gekregen.
    - Tijdens de ‘Revisie op reis’ is door de partners met succes integrale inbreng geleverd voor het koersdocument ‘Revisie Omgevingsvisie’.
    - Tijdens de talkshow ‘Let’s Retail’ zijn de resultaten van de Retailagenda 2017 gepresenteerd.
    - De uitvoering van het Deltaprogramma Agrarisch Waterbeheer is goed van start gegaan.
    - In het kader van het INTERREG-project Topsoil heeft een helikopter met een speciaal meetsysteem de opbouw van de bodem van het Drentsche Aa-gebied in kaart gebracht.
    - De 'Asbestregeling Drenthe' voor de versnelling van de sanering van asbestdaken is van kracht geworden, de eerste aanvragen voor de regeling zijn november 2017 ingediend.
    - In het kader van energiebesparing zijn gerealiseerd: de Noordelijke Klimaattop, het Waarborgfonds VvE Ellen, het Nationaal EnergiebespaarFonds (NEF) en zes Drentse Green Deals.
    - De overeenkomst met betrekking tot financiële zekerheidstelling met Attero is succesvol aangepast, waardoor de risico’s voor de provincie verder zijn verminderd. In 2017 is geen aanvullende heffing voor het nazorgfonds voormalige stortplaatsen opgelegd.

    Knelpunten

    Om de energieambities van ons college, die doorlopen tot 2050, te realiseren, zijn ook financiële middelen noodzakelijk na de huidige collegeperiode. In onze meerjarenbegroting zijn de middelen ten behoeve van de energietransitie begroot tot en met 2019.